Fibromyalgiesymptomen kunnen overlappen met auto-immuunziekten en andere artritisaandoeningen, waardoor het moeilijk is om te diagnosticeren. De bepalende symptomen van fibromyalgie worden vaak geassocieerd met andere subjectieve en objectieve symptomen die in combinatie voorkomen. De oorzaak van fibromyalgie wordt beschouwd als net zo complex als de klinische presentatie ervan. De exacte oorzaak van fibromyalgie is nog steeds niet goed begrepen, maar mechanismen die zijn voorgesteld, zijn onder meer:
- Abnormale pijnperceptie
- Slaapstoornissen
- Abnormale circulerende niveaus van centrale neurochemische stoffen
Er is ook geopperd dat gewrichtshypermobiliteit (JH) verband kan houden met de pathologie van fibromyalgie.
Inhoudsopgave
Gewrichtshypermobiliteit
Gewrichtshypermobiliteit wordt gedefinieerd als “abnormaal toegenomen mobiliteit van kleine en grote gewrichten voorbij de grenzen van hun fysiologische beweging.” Gewrichtshypermobiliteit komt veel voor bij jonge vrouwen en wordt gezien bij ongeveer 3% van de gezonde volwassen bevolking
Wanneer musculoskeletale symptomen optreden bij hypermobiele mensen in afwezigheid van enige andere systemische reumatologische aandoening, wordt dit “hypermobiliteitssyndroom” genoemd. Gewrichtshypermobiliteit is ook een kenmerk van een medische aandoening die Ehlers-Danlos-syndroom (EDS) wordt genoemd en die wordt gekenmerkt door zwakte van het bindweefsel van het lichaam.
De studie
In een studie gerapporteerd in het Journal of Rheumatology werd de associatie tussen gewrichtshypermobiliteit en primaire fibromyalgie onderzocht. De studiegroep bestond uit 88 patiënten (allemaal vrouwen, mediane leeftijd 34 jaar oud) met wijdverspreide pijn klinisch gediagnosticeerd als fibromyalgie en 90 gezonde controles (allemaal vrouwen, mediane leeftijd 36 jaar oud). Uitgesloten van de studie waren:
- Patiënten met een andere reumatologische of systemische aandoening.
- Patiënten met een ander ontstekingsproces of degeneratieve artritis.
- Iedereen die medicijnen kreeg.
Bij de patiënten was voorafgaand aan het onderzoek geen reumatoloog die de diagnose fibromyalgie had gesteld en ze waren ook niet voor fibromyalgie behandeld.
Studieproces
Alle patiënten werden opgenomen op basis van wijdverspreide pijn die langer dan 3 maanden aanhield. Patiënten en controles werden vervolgens in eerste instantie geëvalueerd door een reumatoloog. De patiënten ondergingen een verdere en specifiekere evaluatie door twee andere clinici (die blind waren voor de eerste evaluatie) voor de vaststelling van fibromyalgie en gewrichtshypermobiliteit.
Fibromyalgie werd bij alle patiënten beoordeeld door vragen te stellen over veelvoorkomende klachten die met de ziekte gepaard gingen. Ze kregen de diagnose fibromyalgie als ze voldeden aan de criteria van het American College of Rheumatology (ACR) voor de classificatie en diagnose van fibromyalgie. Gewrichtshypermobiliteit werd als aanwezig beschouwd bij patiënten op basis van de Beighton-modificatie van Carter en Wilkinson-criteria voor gewrichtshypermobiliteit.
Studieresultaten
Zesenvijftig van de 88 patiënten met wijdverspreide pijn die aanvankelijk leek op fibromyalgie voldeden aan de ACR-criteria voor fibromyalgie, terwijl 6 van de 90 gezonde controles ook voldeden aan de ACR-criteria. Patiënten met of zonder fibromyalgie werden ook vergeleken op de frequentie van gewrichtshypermobiliteit. De frequentie van gewrichtshypermobiliteit was:
- 8% bij patiënten met fibromyalgie.
- 6% bij patiënten zonder fibromyalgie.
Gewrichtshypermobiliteit werd ook herkend bij 10 van de 32 patiënten met fibromyalgie die niet precies voldeden aan de ACR-criteria. De aanwezigheid van gewrichtshypermobiliteit kwam vaker voor in deze groep dan bij de controlegroep. Geïsoleerde gewrichtshypermobiliteit treft 10-20% van de personen in de algemene bevolking in enige mate, hetzij in geïsoleerde gewrichten of meer gegeneraliseerd door het hele lichaam.
Conclusies
De associatie tussen fibromyalgie en gewrichtshypermobiliteit is niet volledig begrepen. Gewrichtshypermobiliteit kan wijdverspreide artralgie veroorzaken bij patiënten door verkeerd of overmatig gebruik van hypermobiele gewrichten.
Gegevens uit dit specifieke onderzoek gaven het volgende aan:
- Dat de typische klachten van fibromyalgie vooral werden waargenomen bij de patiënten die wel voldeden aan de ACR-criteria.
- Bij sommige patiënten die klinisch gezien fibromyalgiesymptomen vertonen, maar niet voldoen aan de ACR-criteria, kan er sprake zijn van gewrichtshypermobiliteit, die ten onrechte als fibromyalgie wordt gediagnosticeerd.
Gewrichtshypermobiliteit werd voor het eerst genoemd in de reumatologieliteratuur in 1967. Tegenwoordig wordt gewrichtshypermobiliteit beter begrepen en breder erkend. Er is echter nog steeds verder onderzoek nodig om nog meer te leren over de interactie tussen gewrichtshypermobiliteit en fibromyalgie.