Wanneer het zich voor het eerst ontwikkelt, is emfyseem , een van een groep longziekten die bekend staat als chronische obstructieve longziekte (COPD) , meestal asymptomatisch. Naarmate de ziekte vordert, veroorzaakt het echter kortademigheid bij activiteit en uiteindelijk een chronische hoest met slijm en frequente aanvallen van bronchitis of longontsteking. In de latere stadia van emfyseem kunnen mogelijke complicaties variëren van angst tot hartproblemen.
Emfyseem wordt vaak veroorzaakt door roken of blootstelling aan andere longirriterende stoffen of verontreinigende stoffen die de longblaasjes beschadigen (waar zuurstof en koolstofdioxide worden uitgewisseld). Het is een progressieve ziekte zonder genezing, maar de symptomen kunnen wel worden beheerst.
Inhoudsopgave
Veel voorkomende symptomen
In het begin zijn de symptomen van emfyseem vaak stil. Onderzoek suggereert zelfs dat emfyseem zich zonder symptomen kan voordoen totdat er schade aan de longblaasjes optreedt in meer dan 50% van de longen. Wanneer de symptomen zich openbaren, kunnen ze ernstig zijn.
Kortademigheid
Kortademigheid, ook wel dyspneu genoemd , is het kenmerkende symptoom van emfyseem. Wanneer het voor het eerst verschijnt, treedt het meestal alleen op bij inspanning. Naarmate het vordert, kan het ernstig en zelfs eng zijn. Mensen met emfyseem melden vaak dat ze buiten adem zijn of naar adem happen. Na verloop van tijd kan het optreden tijdens het rusten en neemt het de vorm aan van moeizame ademhaling die kan worden beschreven als “luchthonger”.
Snelle ademhaling
Tachypnea , de medische term voor snelle ademhaling, is een ander veelvoorkomend symptoom van emfyseem. De normale ademhalingsfrequentie voor een gezonde volwassene varieert van 12 tot 18 ademhalingen per minuut. Tachypnea wordt gedefinieerd als het nemen van meer dan 20 ademhalingen per minuut gedurende ten minste enkele minuten.
Tachypneu treedt vaak op tijdens exacerbaties van emfyseem en kan gepaard gaan met:
- Snelle ademhaling
- Oppervlakkige ademhaling
- Kortademigheid
- Onvermogen om te lopen
- Een gevoel dat je wilt vooroverbuigen, gaan zitten of liggen
- Het gevoel dat je zuurstoftekort krijgt
- Een sterk gevoel van angst
- Misselijkheid en/of braken
Chronische hoest
Een chronische hoest is een langdurige, aanhoudende hoest die niet weggaat ondanks behandeling. De meeste zorgverleners beschouwen een hoest als chronisch als deze acht weken of langer aanhoudt.
Bij emfyseem kan de langdurige hoest worden omschreven als productief (met sputum) of niet-productief (zonder sputum).
Piepende ademhaling
Piepen , een hoog fluitend geluid dat optreedt bij het ademen door de mond of neus, is een veelvoorkomend symptoom van emfyseem. Het geluid wordt veroorzaakt door de vernauwing van de luchtwegen door ontsteking en vernauwing, waardoor het moeilijk wordt voor lucht om door de longen te stromen. Hoewel piepen kan optreden bij het inademen, vindt het bij emfyseem meestal plaats bij het uitademen.
Verminderde inspanningstolerantie
Inspanningsintolerantie , waarbij het moeilijk is om fysieke activiteit te ondernemen, verergert naarmate emfyseem vordert. Het ontstaat doordat lucht in de longen vast komt te zitten, een aandoening die wordt beschreven als hyperinflatie van de longen , waardoor het moeilijk wordt om voldoende zuurstof op te nemen om de energie te krijgen. Inspanningsintolerantie kan beginnen als een onvermogen om matig inspannende activiteiten uit te voeren, zoals traplopen in uw huis, maar naarmate de ziekte vordert, kan het moeilijk worden om van de ene naar de andere kamer te lopen.
Zeldzame symptomen
De volgende zeldzame symptomen komen meestal voor in de latere stadia van de ziekte.
Verlies van eetlust en gewichtsverlies
Kortademigheid tijdens de maaltijden kan het moeilijk maken om te eten. Veel longartsen raden voedingsadvies aan voor patiënten met emfyseem. Als er geen aandacht aan wordt besteed, kan moeite met eten leiden tot levensbedreigende ondervoeding .
Verlies van eetlust en onbedoeld gewichtsverlies kunnen ook wijzen op andere ziekten, zoals longkanker of longtuberculose .
Vatenkist
Een tonvormige borstkas is een ronde, bolle, tonvormige borstkas die ontstaat wanneer de longen chronisch te veel lucht bevatten (hypergeïnflateerd), waardoor de ribbenkast gedurende langere tijd uitgezet blijft.
Na verloop van tijd beïnvloedt de uitzetting van de ribbenkast zowel de voorste (naar voren gerichte) als de achterste (naar achteren gerichte) borstwand. Spierverlies, dat zich ontwikkelt in een later stadium van emfyseem, kan een tonvormige borstkas duidelijker maken.
Cyanose
Cyanose is een gebrek aan voldoende zuurstof in de weefsels. Het wordt gekenmerkt door een verandering in de kleur van de lippen, vingernagels en teennagels die kan variëren van lichtgrijs tot donkerpaars. Cyanose is een teken dat er onmiddellijk medische aandacht nodig is.
Slecht slapen
Veel symptomen van emfyseem, zoals chronische hoest en piepende ademhaling, kunnen het moeilijk maken om te slapen. Dit kan met name problematisch zijn voor mensen met chronische luchtwegaandoeningen, omdat voldoende rust essentieel is voor de energie die nodig is om efficiënt te ademen en de dagelijkse activiteiten uit te voeren. Vaak is nachtelijke zuurstoftherapie noodzakelijk voor mensen met emfyseem die niet goed kunnen slapen.
Verminderde seksuele functie
De kortademigheid, hoesten en vermoeidheid die kenmerkend zijn voor emfyseem kunnen de intimiteit verstoren. De ziekte kan met name problematisch zijn voor mannen, omdat de beperking van de luchttoevoer naar de longen van invloed kan zijn op het vermogen om een erectie te krijgen of te behouden, evenals het vermogen om een orgasme te krijgen.
Complicaties
Er kunnen veel complicaties optreden als gevolg van emfyseem. Als u zich hiervan bewust bent, kunt u uw symptomen onder controle houden en zo snel mogelijk een behandeling krijgen als ze optreden.
Luchtweginfecties
Voor mensen met emfyseem kan een verkoudheid gemakkelijk leiden tot ernstigere luchtweginfecties zoals bronchitis en longontsteking. Als u emfyseem heeft, is het van vitaal belang om elk jaar een griepprik te halen en, als u die nog niet heeft gehad, het pneumokokkenvaccin. Blijf daarnaast uit de buurt van drukke plekken tijdens verkoudheids- en griepuitbraken, was uw handen regelmatig en overweeg om handschoenen te dragen binnenshuis om te voorkomen dat u deurknoppen, leuningen en andere veelvoorkomende oppervlakken aanraakt.
Angst en depressie
De emotionele effecten van emfyseem en COPD worden vaak over het hoofd gezien. Angst en depressie kunnen de fysieke gezondheid en kwaliteit van leven beïnvloeden en kunnen ook het risico op verergering vergroten.
Vooral paniekaanvallen komen veel voor bij mensen met emfyseem en kunnen leiden tot een vicieuze cirkel in combinatie met kortademigheid. Medicijnen en andere niet-farmacologische behandelingen kunnen helpen deze zorgen te beheersen.
Hartziekte
Emfyseem kan de slagaders verzwakken die het hart en de longen verbinden, wat extra druk op het hart legt. Bovendien hebben veel mensen met emfyseem een voorgeschiedenis van roken, wat bijdraagt aan hart- en vaatziekten , waaronder hartaanvallen en hartfalen. Bovendien kunnen chronische longziekten volledig herstel na een hartaanval verhinderen .
Pulmonale hypertensie
Hoge bloeddruk in de slagaders die naar de longen leiden, ook wel pulmonale hypertensie genoemd , is een veelvoorkomende complicatie van emfyseem, vooral in de gevorderde stadia van de ziekte.
Symptomen van pulmonale hypertensie zijn onder meer kortademigheid, vermoeidheid, pijn op de borst, een snelle hartslag, pijn aan de rechterbovenkant van de buik en verminderde eetlust. De aandoening wordt vastgesteld via beeldvorming en/of laboratoriumtests.
Ademhalingsfalen
Ademhalingsfalen treedt op wanneer de longen hun taak om zuurstof in de bloedbaan te brengen en koolstofdioxide te verwijderen niet kunnen uitvoeren. Als gevolg hiervan lijden cellen in het lichaam aan een gebrek aan zuurstof ( hypoxemie ), teveel koolstofdioxide ( hypercapnie ), of beide.
Tekenen van ademhalingsfalen zijn onder meer kortademigheid, snelle ademhaling, vermoeidheid, lethargie, slaperigheid en verwardheid. Naarmate emfyseem vordert, neemt de efficiëntie van gasuitwisseling in de longen over het algemeen af, wat leidt tot verergering van de symptomen, invaliditeit en ernstige ziekte.
Wanneer moet u medische hulp zoeken?
Mensen met ongediagnosticeerd emfyseem hebben doorgaans een voorgeschiedenis van bronchitis en infecties van de bovenste luchtwegen. Als u uw behandeling hebt afgerond, maar nog steeds last heeft van aanhoudende symptomen, praat dan met uw zorgverlener.
U moet ook uw zorgverlener raadplegen als u gedurende meerdere maanden onverklaarbare kortademigheid ervaart, vooral als het uw dagelijkse activiteiten verstoort. Sommige mensen denken ten onrechte dat ze buiten adem zijn omdat ze ouder worden of niet meer in vorm zijn, en stellen daardoor het stellen van een juiste diagnose uit. Zorg ervoor dat u ongebruikelijke symptomen of veranderingen die u ervaart met uw zorgverlener bespreekt.
Wanneer moet u 911 bellen?
Er is onmiddellijke medische hulp nodig wanneer
- Kortademigheid maakt het moeilijk om de trap op te lopenU bent te kortademig om de trap op te lopen
- Vingernagels of lippen verliezen kleur of worden blauw of grijs bij inspanning
- Er is sprake van een verlies van mentale alertheid
Een woord van Health Life Guide
Leven met emfyseem kan unieke uitdagingen met zich meebrengen, en er zullen goede dagen zijn naast slechte. Werk nauw samen met uw zorgverlener om uw symptomen te beheersen en heb een plan klaarliggen om met verergeringen om te gaan wanneer ze oplaaien. Vooraf voorbereiden kan helpen om de impact van emfyseem op uw levensstijl te verminderen en u te helpen om te blijven genieten van dagelijkse activiteiten.