Gewrichtsstijfheid is een veelvoorkomend kenmerk dat geassocieerd wordt met artritis en andere musculoskeletale aandoeningen. Gewrichtsstijfheid kan een van de eerste symptomen van artritis zijn , een teken dat u een arts moet raadplegen voor een grondig lichamelijk onderzoek en een nauwkeurige diagnose.
Hoewel gewrichtsstijfheid een veelvoorkomend symptoom van artritis is, brengt het toch nog een aantal vragen met zich mee:
- Wat veroorzaakt gewrichtsstijfheid?
- Heeft gewrichtsstijfheid altijd te maken met een vorm van artritis?
- Gaat gewrichtsstijfheid altijd gepaard met zwelling en gewrichtspijn?
- Welke behandelingen kunnen de gewrichtsmobiliteit verbeteren en gewrichtsstijfheid verminderen?
Gewrichtsstijfheid kan worden veroorzaakt door ontsteking in het synovium, de bekleding van het gewricht. De abnormale synoviale bekleding is de oorzaak van veel soorten artritis. De enige fysieke uiting van synoviale betrokkenheid kan gewrichtsstijfheid zijn, maar vaak komen pijn, zwelling, roodheid en warmte ook voor in het aangetaste gewricht.
Artritis is niet de enige aandoening die geassocieerd wordt met gewrichtsstijfheid. Andere medische aandoeningen kunnen ook gewrichtsstijfheid veroorzaken, waaronder botziekten, kanker, gewrichtstrauma of overmatig gebruik van het gewricht.
Inhoudsopgave
De oorzaak opsporen
Gewrichtsstijfheid wordt gedefinieerd als ongemak na een periode van inactiviteit (zoals ‘s ochtends wakker worden of langdurig zitten), verminderd bewegingsbereik of verlies van bewegingsbereik in een gewricht, volgens reumatoloog Scott J. Zashin, MD. De Merck Manual definieert gewrichtsstijfheid ook als moeite met het bewegen van een gewricht. Patiënten associëren gewrichtsstijfheid vaak met andere factoren, waaronder zwakte, vermoeidheid en een vast in plaats van een tijdelijk beperkt bewegingsbereik.
De subtiele details die geassocieerd worden met gewrichtsstijfheid helpen om de bijbehorende oorzaak of medische aandoening aan te wijzen. Reumatische aandoeningen worden meestal geassocieerd met ongemak dat optreedt bij beweging van een gewricht na een periode van rust. Steeds ernstigere gewrichtsontstekingen worden in verband gebracht met ernstigere stijfheid. Stijfheid die optreedt wanneer iemand opstaat na een langere periode van zitten, zoals in een bioscoop, is typerend voor artrose. Het wat tijd geven en langzaam lopen helpt vaak om die situatie te laten verdwijnen.
Gewrichtsstijfheid na het ontwaken duurt bij mensen met artrose doorgaans tot 30 minuten. Bij inflammatoire vormen van artritis, zoals reumatoïde artritis, systemische lupus erythematodes, psoriatische artritis of chronische virale artritis, duurt de stijfheid doorgaans langer dan een uur. Bij lage rugpijn kan ochtendstijfheid die langer dan een uur duurt, duiden op ankyloserende spondylitis. Gewrichtsstijfheid die verergert naarmate de dag vordert, is doorgaans niet gerelateerd aan inflammatoire artritis.
Het is duidelijk dat hoe lang gewrichtsstijfheid aanhoudt, de eerste aanwijzing is over de onderliggende aandoening. Vervolgens kunnen artsen andere diagnostische tests bestellen om de vermoedelijke onderliggende aandoening verder te evalueren. Artsen kunnen ook de spieren beoordelen om spierstijfheid of spierspasticiteit uit te sluiten.
Andere behandeling
Naast het nemen van medicatie kunnen patiënten geholpen worden door fysiotherapie, stretchen, bewegingsbereikoefeningen en warmte. Het doel van de behandeling is om de stijfheid zoveel mogelijk te verlichten en de gewrichtsfunctie te verbeteren.