Acromegalie is een hormonale stoornis waarbij er sprake is van een overproductie van groeihormoon. Als de stoornis in de puberteit begint, wordt het gigantisme genoemd.
De meeste gevallen van acromegalie worden veroorzaakt door een goedaardige (niet-kankerachtige) tumor van de hypofyse in de hersenen. De tumor produceert overmatig groeihormoon en drukt naarmate hij groeit op het hersenweefsel eromheen. De meeste van deze tumoren ontstaan spontaan en zijn niet genetisch overerfbaar.
In een aantal gevallen wordt acromegalie veroorzaakt door een tumor ergens anders in het lichaam, bijvoorbeeld in de longen, de alvleesklier of de bijnieren .
Inhoudsopgave
Symptomen
Sommige tumoren groeien langzaam en produceren weinig groeihormoon, dus acromegalie wordt pas na een aantal jaar opgemerkt. Andere tumoren, vooral bij jongere mensen, groeien snel en produceren veel groeihormoon. De symptomen van acromegalie komen van het groeihormoon en van de tumor die op hersenweefsel drukt, en kunnen het volgende omvatten:
- Abnormale groei van de handen en voeten
- Veranderingen in gezichtskenmerken: vooruitstekende wenkbrauwen, onderkaak en neus; grote lippen en tong
- Artritis
- Hoofdpijn
- Moeilijkheden met zien
- Dikke, grove, vette huid
- Snurken of moeite met ademhalen tijdens het slapen (slaapapneu)
- Zweten en huidgeur
- Vermoeidheid en zwakte
- Vergroting van organen zoals lever, milt, nieren, hart
Acromegalie kan ook diabetes , hoge bloeddruk en hartziekten veroorzaken .
Als de tumor in de kindertijd groeit, is gigantisme het gevolg van abnormale botgroei. De jongvolwassene wordt extreem lang (in één geval tot 8 voet 9 inch).
Diagnose
Het testen van het niveau van groeihormoon in het bloed tijdens een orale glucosetolerantietest is een betrouwbare methode om de diagnose acromegalie te bevestigen. Artsen kunnen de bloedspiegels meten van een ander hormoon, insuline-achtige groeifactor I (IGF-I), dat wordt aangestuurd door groeihormoon. Hoge niveaus van IGF-I duiden meestal op acromegalie. Met behulp van computertomografie (CT) of magnetische resonantiebeeldvorming (MRI)-scans van de hersenen kunnen artsen zoeken naar de hypofysetumor als er een vermoeden is van acromegalie.
Behandeling
De behandeling van acromegalie is gericht op:
- Vermindering van de hoeveelheid geproduceerd groeihormoon
- Het verlichten van de druk die de hypofysetumor op het hersenweefsel kan uitoefenen
- Het verminderen of terugdraaien van de symptomen van acromegalie.
De belangrijkste behandelingsmethoden zijn:
- Een operatie om de hypofysetumor te verwijderen is in de meeste gevallen een zeer effectieve behandeling.
- Medicijnen om de hoeveelheid groeihormoon te verminderen en de tumor te verkleinen: Parlodel (bromocriptine), Sandostatine (octreotide) en Somatuline Depot (lanreotide).
- Radiotherapie: om tumoren te verkleinen die niet volledig door een operatie verwijderd kunnen worden.
- Medicatie die de effecten van groeihormoon blokkeert en IGF-I vermindert — Somavert (pegvisomant).
Onderzoek
Onderzoekers aan de Federico II Universiteit van Napels in Italië bestudeerden 86 personen met acromegalie die medicatie kregen voor en na een gedeeltelijke verwijdering (resectie) van hun hypofysetumoren. Ze ontdekten dat resectie van ten minste 75% van de hormoonafscheidende tumor de respons op medicatie versterkte. Het onderzoek werd gepubliceerd in de uitgave van januari 2006 van Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism .