Malte Mueller / Getty Images
Spis treści
Najważniejsze wnioski
- Nowe badanie sugeruje, że trauma z dzieciństwa może mieć wpływ na rozwój i reakcję na leczenie stwardnienia rozsianego w późniejszym życiu.
- Poprzednie badania wykazały związek między traumą z dzieciństwa a chorobami przewlekłymi.
- W leczeniu choroby przewlekłej kluczowe znaczenie ma radzenie sobie ze stresem i innymi problemami zdrowia psychicznego.
W nowym badaniu naukowcy z University of Illinois w Urbana-Champaign odkryli, że trauma z dzieciństwa może mieć wpływ na rozwój i reakcję na leczenie stwardnienia rozsianego (SM) w późniejszym życiu.
SM to choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje i niszczy ochronną osłonę komórek nerwowych mózgu, rdzenia kręgowego i/lub oczu. Wiek zachorowania na SM wynosi zazwyczaj od 20 do 40 lat, chociaż może się różnić.
Badanie wykazało, że myszy, które doświadczyły stresu w młodości, częściej aktywowały receptory komórek odpornościowych. Badanie ze stycznia opublikowano w czasopiśmie Nature Communications . Poprzednie badania wykazały już korelację między tym, jak stres może zaostrzać istniejące przypadki SM.
„Nowością jest tutaj pomysł, że stres w dzieciństwie może mieć wpływ na predyspozycje do chorób autoimmunologicznych po latach, a nawet dekadach życia” – mówi Health Life Guide dr Jeffrey Kane, neurolog dziecięcy i neurofizjolog w Child Neurology Consultants of Austin, który nie brał udziału w badaniu.
Co to dla Ciebie oznacza
Trauma może wpływać na wiele aspektów życia człowieka, w tym na jego zdrowie fizyczne. Próba radzenia sobie z traumą i stresem w życiu może potencjalnie pomóc w radzeniu sobie z przewlekłymi schorzeniami.
Badania
Naukowcy badali tę reakcję na traumę u myszy, porównując myszy, które zostały na krótko oddzielone od matek i którym podano zastrzyk soli fizjologicznej, z tymi, które zostały z matkami i nie otrzymały zastrzyku. Odkryli, że myszy, które doświadczyły tego urazu, były bardziej narażone na rozwój eksperymentalnego autoimmunologicznego zapalenia mózgu i rdzenia (EAE).
EAE to powszechny model eksperymentalny dla SM, który obejmuje kluczowe składniki choroby, w tym stan zapalny. Większość leków stosowanych obecnie w leczeniu SM u ludzi została opracowana i przetestowana na modelach EAE.
Modele EAE nie przekładają się jednak dokładnie na SM u ludzi, przy czym jedną z głównych różnic jest to, że w SM komórki T są aktywowane w innym przedziale niż w EAE.
Badanie wykazało, że u myszy, u których rozwinęło się EAE, występowało przedłużone uwalnianie hormonu stresu noradrenaliny, który pomaga organizmowi przygotować się do działania. Ponieważ receptory te były aktywne przez długi okres czasu, były one mniej przygotowane do zwalczania stanu zapalnego wywołanego przez EAE.
Myszy, u których w tym badaniu na skutek stresu rozwinęło się EAE, nie reagowały również dobrze na interferon beta-1a, zastrzyk domięśniowy często stosowany w leczeniu osób z różnymi postaciami SM.
Chociaż badania te wskazują, że może istnieć związek między traumą z dzieciństwa a SM, Kane przestrzega przed postrzeganiem dziecięcej traumy jako czynnika ryzyka SM. „Oczywiście większość dzieci, które mają traumę emocjonalną, nie zachoruje na SM” — mówi. „A większość osób z SM nie miała poważnej traumy emocjonalnej w dzieciństwie. Trzeba być ostrożnym, aby wyciągnąć bezpośrednie powiązanie, ale z pewnością ryzyko oparte na tych dowodach jest zwiększone”.
Kane mówi również, że chociaż trauma z dzieciństwa może być czynnikiem ryzyka, rodzice niekoniecznie powinni się niepokoić. „Złe doświadczenia w przedszkolu lub pierwszej klasie prawdopodobnie nie wystarczą, aby zwiększyć ryzyko [SM]” — mówi. „Musimy oczywiście chronić nasze dzieci, ale nie chcemy posunąć się za daleko w drugą stronę i nigdy nie pozwolić im doświadczyć życia”.
Stres i przewlekłe problemy zdrowotne
Poprzednie badania badały związek między traumą z dzieciństwa a przewlekłymi schorzeniami. Badanie z 2010 r. opublikowane w czasopiśmie Frontiers in Psychology wskazywało wcześniej, że trauma z dzieciństwa może przyczyniać się do przewlekłych chorób w wieku dorosłym, przy czym zdrowie psychiczne i status społeczno-ekonomiczny również odgrywają rolę. W badaniu tym przeanalizowano dane z Canadian Community Health Survey z 2005 r. i stwierdzono, że więcej traumatycznych wydarzeń z dzieciństwa korelowało ze wzrostem przewlekłych schorzeń.
Osoby, które doświadczyły traumy, mogą być bardziej narażone na rozwój pewnych schorzeń. „Od dawna wiemy, że osoby, które przeszły traumę, mają zwiększone ryzyko wystąpienia reumatoidalnego zapalenia stawów” — mówi Health Life Guide dr Adam Kaplin, dyrektor naukowy MyMD Pharmaceuticals. „Wczesne traumy życiowe doprowadziły osoby predysponowane do określonych konsekwencji zdrowotnych, które wydają się wpadać w stany związane z odpornością i nadpobudliwością”.
Badania z 2013 r. opublikowane w czasopiśmie Disaster Medicine and Public Health Preparedness wykazały, że 30% dzieci odizolowanych lub poddanych kwarantannie cierpiało na zespół stresu pourazowego. Kaplin zastanawia się, jak trauma wywołana pandemią COVID-19 wpłynie na długoterminowe schorzenia związane z odpornością.
„Dzieci są wyraźnie traumatyzowane, a ich wskaźniki lęku i depresji gwałtownie rosną w porównaniu do osób starszych” – mówi. „Czy zobaczymy wzrost wskaźnika chorób autoimmunologicznych w wyniku skutków ubocznych przechodzenia przez COVID-19 przez tak długi i długotrwały okres czasu?”
Radzenie sobie ze stresem i traumą
Niezależnie od tego, czy dana osoba ma traumę z dzieciństwa czy z wieku dorosłego, radzenie sobie ze zdrowiem psychicznym może być ważną częścią radzenia sobie z SM lub inną przewlekłą chorobą. Badania sugerują, że stan zapalny spowodowany chorobami takimi jak SM może zwiększać ryzyko depresji, a nawet samobójstwa.
Istnieją również pewne zaburzenia zdrowia psychicznego, które są bardziej powszechne u osób z SM niż w ogólnej publikacji. Badanie z 2007 r. wykazało, że następujące są bardziej powszechne u osób z SM:
- Duże zaburzenie depresyjne
- Jakiekolwiek zaburzenie lękowe
- Uogólnione zaburzenie lękowe
- Zaburzenie afektywne dwubiegunowe
- Zaburzenia związane z nadużywaniem substancji
Kane mówi, że osoby z przewlekłymi schorzeniami muszą być świadome potencjalnych długoterminowych skutków nieradzenia sobie ze stresem. „Myślę, że wszystkie osoby z chorobami autoimmunologicznymi muszą to uwzględnić w sposobie, w jaki zamierzają żyć, próbując zminimalizować stres fizyczny i emocjonalny” – mówi.
Oto kilka sposobów radzenia sobie ze stresem w zdrowy sposób, zalecanych przez Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom:
- Weź głęboki oddech i pomedytuj
- Staraj się jeść dobrze zbilansowane posiłki
- Ćwicz regularnie
- Wysypiaj się każdego dnia
- Unikaj nadmiernego spożywania substancji takich jak alkohol
- Nadal dbaj o swoje zdrowie zgodnie z zaleceniami lekarza
- Porozmawiaj z innymi o tym, co czujesz