Złamanie zmęczeniowe jest zazwyczaj wynikiem nadmiernego użytkowania lub powtarzającego się urazu kości. Znane również jako „złamania zmęczeniowe”, złamanie zmęczeniowe występuje, gdy mięśnie stają się zmęczone lub przeciążone i nie są już w stanie absorbować naprężeń i wstrząsów spowodowanych powtarzającymi się uderzeniami. Gdy mięśnie są zmęczone, przenoszą to naprężenie na pobliską kość, a skutkiem jest małe pęknięcie lub złamanie kości. Najczęstszymi złamaniami zmęczeniowymi są złamania stopy i podudzia.
Złamania zmęczeniowe w kościach stopy są zwykle spowodowane przetrenowaniem lub nadmiernym użytkowaniem. Mogą być również spowodowane powtarzającym się uderzaniem lub uderzeniem o twardą powierzchnię, np. bieganiem lub skakaniem po betonie. Zbyt szybkie zwiększanie czasu, rodzaju lub intensywności ćwiczeń jest kolejną częstą przyczyną złamań zmęczeniowych stóp i podudzia. Bieganie w starych, zużytych butach może również prowadzić do złamań zmęczeniowych.
Kobiety wydają się być bardziej narażone na złamania zmęczeniowe stopy niż mężczyźni. Może to być związane ze stanem zwanym „triadą sportsmenki”, która jest połączeniem złego odżywiania, zaburzeń odżywiania i braku miesiączki (rzadkiego cyklu menstruacyjnego), co predysponuje kobiety do wczesnej osteoporozy (ścielenie kości). Rezultatem tego typu zmniejszonej gęstości kości jest zwiększone ryzyko złamań zmęczeniowych.
Sporty o dużym wpływie, takie jak bieganie, gimnastyka i siatkówka, mogą zwiększać ryzyko złamań stresowych. We wszystkich tych sportach powtarzające się obciążenie stopy uderzającej o twardą powierzchnię powoduje uraz i zmęczenie mięśni. Bez odpowiednich butów, dobrej siły mięśni lub odpowiedniego odpoczynku między treningami sportowiec może nabawić się złamania stresowego.
Spis treści
Czynniki ryzyka
Naukowcy zidentyfikowali kilka czynników, które mogą predysponować sportowców do licznych złamań zmęczeniowych kończyn dolnych. Czynniki te obejmują:
- Wysokie, podłużne sklepienie stopy.
- Nierówność długości nóg.
- Nadmierne szpotawość przedniej części stopy (skręcenie do wewnątrz).
- Brak miesiączki lub nieregularne miesiączki u sportsmenek.
- Duży tygodniowy dystans treningowy u biegaczy.
Diagnoza
Złamania stresowe mogą być trudne do zdiagnozowania, ponieważ objawy są często niejasne i pojawiają się powoli. Uogólniony ból lub tkliwość kości w okolicy złamania stresowego może być początkowo zdiagnozowana jako uraz mięśnia lub naciągnięcie mięśnia. Złamania stresowe kości piszczelowej (podudzia) są często błędnie diagnozowane jako shin splints we wczesnych stadiach.
Aby zdiagnozować złamanie stresowe, lekarz przeprowadzi pełny wywiad i badanie fizykalne. Ważne jest, aby sportowcy wyjaśnili historię swoich treningów, w tym rodzaj ćwiczeń, a także ile i jak często trenują.
Zdjęcia rentgenowskie mogą nie ujawnić złamania zmęczeniowego, ale są pomocne w wykazaniu oznak przebudowy kości w pobliżu złamania zmęczeniowego. MRI lub skan kości lepiej pokazują złamanie zmęczeniowe, ale zwykle zleca się je tylko wtedy, gdy leczenie nie łagodzi objawów złamania zmęczeniowego.
Leczenie pęknięć zmęczeniowych
Najlepszym sposobem leczenia złamania zmęczeniowego jest odpoczynek. Przerwanie ćwiczeń o dużym wpływie, takich jak bieganie, i wykonywanie ćwiczeń o małym wpływie, takich jak jazda na rowerze lub pływanie, przez kilka tygodni może pomóc w gojeniu się złamanej kości. Jeśli sportowiec przełamuje ból i trenuje ze złamaniem zmęczeniowym, złamanie może się powiększyć lub stać się przewlekłym urazem, który może nigdy się nie zagoić.
Po odpoczynku typowe zalecenia dotyczące leczenia złamań zmęczeniowych obejmują:
- Przyłóż lód do miejsca urazu .
- Wymień zużyte buty.
- Do uprawiania sportu wracaj stopniowo.
- Wykonuj ćwiczenia rehabilitacyjne.
Zapobieganie pęknięciom stresowym
Poniższe porady mogą w pierwszej kolejności uchronić Cię przed wystąpieniem złamań zmęczeniowych:
- Postępuj zgodnie z zasadą 10 procent. Postępuj powoli w dowolnym sporcie i stopniowo zwiększaj czas, intensywność, przebiegnięty dystans lub wysiłek.
- Odżywiaj się zdrowo i uwzględnij w swojej diecie produkty bogate w wapń, zwłaszcza jeśli jesteś sportsmenką.
- Noś odpowiednie obuwie i zmieniaj je w razie potrzeby.
- Jeśli wystąpi ból lub obrzęk, należy natychmiast przerwać aktywność i odpocząć przez kilka dni.
- Jeśli ból nie ustępuje, należy zgłosić się do lekarza.
Każdy ból stopy trwający dłużej niż tydzień powinien zostać skonsultowany z lekarzem w celu dokładnej oceny i diagnozy.