Możesz być zaskoczony, dowiadując się, że skład naszych płynów ustrojowych jest dość złożony. Jeśli chodzi o płyny ustrojowe, forma podąża za funkcją . Nasze ciało syntetyzuje te płyny, aby zaspokoić nasze potrzeby fizyczne, emocjonalne i metaboliczne. Przyjrzyjmy się bliżej temu, z czego składają się następujące płyny ustrojowe: pot, płyn mózgowo-rdzeniowy (PMR), krew, ślina, łzy, mocz, nasienie i mleko matki.
Spis treści
Pot
Pocenie się jest sposobem termoregulacji — sposobem, w jaki się ochładzamy. Pot odparowuje z powierzchni naszej skóry i chłodzi nasze ciała.
Dlaczego się nie pocisz? Dlaczego się za bardzo pocisz? Istnieje zmienność w tym, jak bardzo ludzie się pocą. Niektórzy pocą się mniej, a niektórzy bardziej. Czynniki, które mogą wpływać na to, jak bardzo się pocisz, obejmują genetykę, płeć, środowisko i poziom sprawności.
Oto kilka ogólnych faktów na temat pocenia się:
- Mężczyźni pocą się średnio bardziej niż kobiety.
- Osoby, które nie są w dobrej formie, pocą się bardziej niż osoby o lepszej kondycji fizycznej.
- Stan nawodnienia organizmu może mieć wpływ na ilość wytwarzanego potu.
- Osoby o większej wadze pocą się bardziej niż osoby o mniejszej wadze, ponieważ mają większą masę ciała, którą należy schłodzić.
Nadpotliwość to stan chorobowy, w którym osoba może nadmiernie się pocić, nawet podczas odpoczynku lub gdy jest zimno. Nadpotliwość może wystąpić wtórnie do innych schorzeń, takich jak nadczynność tarczycy , choroba serca, rak i zespół rakowiaka . Nadpotliwość to nieprzyjemna i czasami krępująca dolegliwość. Jeśli podejrzewasz u siebie nadpotliwość, skonsultuj się z lekarzem. Dostępne są opcje leczenia, takie jak antyperspiranty, leki, botoks i operacja w celu usunięcia nadmiaru gruczołów potowych.
Skład potu zależy od wielu czynników, w tym spożycia płynów, temperatury otoczenia, wilgotności i aktywności hormonalnej, a także rodzaju gruczołu potowego (ekrynowego lub apokrynowego). Ogólnie rzecz biorąc, pot zawiera następujące elementy:
- Woda
- Chlorek sodu (sól)
- Mocznik (produkt odpadowy)
- Albumina (białko)
- Elektrolity (sód, potas, magnez i wapń)
Pot produkowany przez gruczoły ekrynowe , które są bardziej powierzchniowe, ma słaby zapach. Jednak pot produkowany przez głębsze i większe gruczoły potowe apokrynowe zlokalizowane w pachwinie i pachwinie jest bardziej cuchnący, ponieważ zawiera materiał organiczny pochodzący z rozkładu bakterii. Sole w pocie nadają mu słony smak . pH potu waha się od 4,5 do 7,5.
Co ciekawe, badania sugerują, że dieta może również wpływać na skład potu. Osoby spożywające więcej sodu mają wyższe stężenie sodu w pocie. Z kolei osoby spożywające mniej sodu wytwarzają pot zawierający mniej sodu.
Płyn mózgowo-rdzeniowy
Płyn mózgowo-rdzeniowy (CSF), który omywa mózg i rdzeń kręgowy, jest przejrzystym i bezbarwnym płynem, który ma wiele funkcji. Po pierwsze, dostarcza składników odżywczych do mózgu i rdzenia kręgowego. Po drugie, eliminuje produkty przemiany materii z ośrodkowego układu nerwowego. I po trzecie, amortyzuje i chroni ośrodkowy układ nerwowy.
Płyn mózgowo-rdzeniowy jest wytwarzany przez splot naczyniówkowy. Splot naczyniówkowy to sieć komórek zlokalizowanych w komorach mózgowych i jest bogaty w naczynia krwionośne. Niewielka ilość płynu mózgowo-rdzeniowego pochodzi z bariery krew-mózg. Płyn mózgowo-rdzeniowy składa się z kilku witamin, jonów (tj. soli) i białek, w tym:
- Sód
- Chlorek
- Dwuwęglan
- Potas (mniejsze ilości)
- Wapń (mniejsze ilości)
- Magnez (mniejsze ilości)
- Kwas askorbinowy (witamina)
- Kwas foliowy (witamina)
- Monofosforany tiaminy i pirydoksalu (witaminy)
- Leptyna (białko z krwi)
- Transtyretyna (białko wytwarzane przez splot naczyniówkowy)
- Czynnik wzrostu podobny do insuliny lub IGF (produkowany przez splot naczyniówkowy)
- Czynnik neutrotroficzny pochodzenia mózgowego, czyli BDNF (produkowany przez splot naczyniówkowy)
Krew
Krew to płyn, który krąży w sercu i naczyniach krwionośnych (pomyśl o tętnicach i żyłach). Transportuje odżywianie i tlen do całego ciała. Składa się z:
- Osocze: jasnożółta ciecz stanowiąca płynną fazę krwi
- Leukocyty: białe krwinki o funkcjach odpornościowych
- Erytrocyty: czerwone krwinki
- Płytki krwi: komórki bez jądra, które biorą udział w procesie krzepnięcia
Białe krwinki , czerwone krwinki i erytrocyty powstają w szpiku kostnym.
Osocze składa się w dużej mierze z wody. Całkowita woda w organizmie dzieli się na trzy przedziały płynów: (1) osocze; 2) pozanaczyniowy płyn śródmiąższowy, czyli limfa; i (3) płyn wewnątrzkomórkowy (płyn wewnątrz komórek).
Plazma składa się również z (1) jonów lub soli (głównie sodu, chlorku i wodorowęglanu); (2) kwasów organicznych; i (3) białek. Co ciekawe, skład jonowy osocza jest podobny do składu płynów śródmiąższowych, takich jak limfa, przy czym osocze ma nieco wyższą zawartość białka niż limfa.
Ślina i inne wydzieliny śluzowe
Ślina jest w rzeczywistości rodzajem śluzu. Śluz to śluz pokrywający błony śluzowe, składający się z wydzielin gruczołowych, soli nieorganicznych, leukocytów i złuszczonych komórek naskórka.
Ślina jest przejrzysta, zasadowa i nieco lepka. Jest wydzielana przez gruczoły przyuszne, podjęzykowe, podżuchwowe i podjęzykowe, a także przez niektóre mniejsze gruczoły śluzowe. Enzym ślinowy α-amylaza przyczynia się do trawienia pokarmu . Ponadto ślina nawilża i zmiękcza pokarm.
Oprócz α-amylazy, która rozkłada skrobię do cukru maltozy, ślina zawiera również globulinę, albuminę surowicy, mucynę, leukoktyes, tiocyjanian potasu i szczątki nabłonka. Ponadto, w zależności od narażenia, w ślinie można znaleźć również toksyny.
Skład śliny i innych rodzajów wydzieliny śluzowej zmienia się w zależności od wymagań konkretnych miejsc anatomicznych, które zwilżają lub nawilżają. Niektóre funkcje, które te płyny pomagają wykonywać, obejmują:
- Spożycie składników odżywczych
- Wydalanie produktów przemiany materii
- Wymiana gazowa
- Ochrona przed obciążeniami chemicznymi i mechanicznymi
- Ochrona przed drobnoustrojami (bakteriami)
Ślina i inne wydzieliny śluzowe mają większość tych samych białek. Białka te są mieszane w różny sposób w różnych wydzielinach śluzowych w zależności od ich zamierzonej funkcji. Jedynymi białkami, które są specyficzne dla śliny, są histatyny i kwaśne białka bogate w prolinę (PRP).
Histatyny posiadają właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze. Pomagają również tworzyć błonkę, czyli cienką skórę lub błonę, która wyściela usta. Ponadto histatyny są białkami przeciwzapalnymi, które hamują uwalnianie histaminy przez komórki tuczne.
Kwaśne PRP w ślinie są bogate w aminokwasy, takie jak prolina, glicyna i kwas glutaminowy. Te białka mogą pomóc w homeostazie wapnia i innych minerałów w jamie ustnej. (Wapń jest głównym składnikiem zębów i kości.) Kwaśne PRP mogą również neutralizować toksyczne substancje znajdujące się w żywności. Należy zauważyć, że zasadowe PRP znajdują się nie tylko w ślinie, ale także w wydzielinach oskrzelowych i nosowych i mogą pełnić bardziej ogólne funkcje ochronne.
Białka, które są powszechniej spotykane we wszystkich wydzielinach śluzowych, przyczyniają się do funkcji wspólnych dla wszystkich powierzchni śluzowych, takich jak smarowanie. Białka te dzielą się na dwie kategorie:
Pierwszą kategorię stanowią białka wytwarzane przez identyczne geny występujące we wszystkich gruczołach ślinowych i śluzowych: lizozym (enzym) i sIgA (przeciwciało o funkcji immunologicznej).
Druga kategoria składa się z białek, które nie są identyczne, ale raczej mają podobieństwa genetyczne i strukturalne, takie jak mucyny, α-amylaza (enzym), kalikreiny (enzymy) i cystatyny. Mucyny nadają ślinie i innym rodzajom śluzu lepkość lub gęstość.
W artykule z 2011 r. opublikowanym w Proteome Science , Ali i współautorzy zidentyfikowali 55 różnych typów mucyn obecnych w ludzkich drogach oddechowych. Co ważne, mucyny tworzą duże (o dużej masie cząsteczkowej) glikozylowane kompleksy z innymi białkami, takimi jak sIgA i albumina. Kompleksy te pomagają chronić przed odwodnieniem, utrzymują lepkosprężystość, chronią komórki obecne na powierzchniach błon śluzowych i usuwają bakterie.
Łzy
Łzy są szczególnym rodzajem śluzu. Są produkowane przez gruczoły łzowe. Łzy wytwarzają warstwę ochronną, która nawilża oko i wypłukuje z niego kurz i inne substancje drażniące. Dotleniają również oczy i pomagają w refrakcji światła przez rogówkę na soczewkę w drodze do siatkówki.
Łzy zawierają skomplikowaną mieszankę soli, wody, białek, lipidów i mucyn. W łzach znajduje się 1526 różnych rodzajów białek . Co ciekawe, w porównaniu z surowicą i osoczem łzy są mniej złożone.
Jednym z ważnych białek występujących we łzach jest enzym lizozym, który chroni oczy przed infekcją bakteryjną. Ponadto, wydzielnicza immunoglobulina A (sIgA) jest główną immunoglobuliną występującą we łzach i działa w celu obrony oka przed atakującymi patogenami.
Mocz
Mocz jest produkowany przez nerki . W przeważającej mierze składa się z wody. Ponadto zawiera amoniak, kationy (sód, potas itd.) i aniony (chlorek, wodorowęglan itd.). Mocz zawiera również ślady metali ciężkich, takich jak miedź, rtęć, nikiel i cynk.
Sperma
Nasienie ludzkie to zawiesina plemników w osoczu odżywczym, składająca się z wydzielin gruczołów Cowpera (bulwowego) i Littre’a, gruczołu krokowego , bańki nasiennej i najądrza oraz pęcherzyków nasiennych. Wydzieliny tych różnych gruczołów są niekompletnie wymieszane w całym nasieniu.
Pierwsza część ejakulatu, która stanowi około pięciu procent całkowitej objętości, pochodzi z gruczołów Cowpera i Littre’a. Druga część ejakulatu pochodzi z gruczołu krokowego i stanowi od 15 do 30 procent objętości. Następnie bańka nasienna i najądrze wnoszą niewielki wkład do ejakulatu. Na koniec pęcherzyki nasienne dostarczają resztę ejakulatu, a te wydzieliny stanowią większość objętości nasienia.
Prostata dostarcza do nasienia następujące cząsteczki, białka i jony:
- Kwas cytrynowy
- Inozytol (alkohol witaminopodobny)
- Cynk
- Wapń
- Magnez
- Fosfataza kwaśna (enzym)
Stężenie wapnia, magnezu i cynku w nasieniu różni się u poszczególnych mężczyzn.
Pęcherzyki nasienne spełniają następujące funkcje:
- Kwas askorbinowy
- Fruktoza
- Prostaglandyny (hormonopodobne)
Chociaż większość fruktozy w nasieniu, która jest cukrem używanym jako paliwo dla plemników, pochodzi z pęcherzyków nasiennych, niewielka część fruktozy jest wydzielana przez bańkę nasieniowodu. Najądrze dostarcza L-karnitynę i neutralną alfa-glukozydazę do nasienia.
Pochwa jest środowiskiem o wysokiej kwasowości. Jednak nasienie ma wysoką pojemność buforową, co pozwala mu utrzymać prawie neutralne pH i przenikać do śluzu szyjkowego, który również ma neutralne pH. Nie jest jasne, dlaczego nasienie ma tak wysoką pojemność buforową. Eksperci wysuwają hipotezę, że HCO3/CO2 (wodorowęglan/dwutlenek węgla), białko i składniki o niskiej masie cząsteczkowej, takie jak cytrynian, fosforan nieorganiczny i pirogronian, przyczyniają się do pojemności buforowej.
Stężenie osmotyczne nasienia jest dość wysokie ze względu na wysokie stężenie cukrów (fruktozy) i soli jonowych (magnezu, potasu, sodu itd.).
Właściwości reologiczne nasienia są zupełnie różne. Podczas ejakulacji nasienie najpierw koaguluje do galaretowatej substancji. Czynniki krzepnięcia są wydzielane przez pęcherzyki nasienne. Ta galaretowata substancja jest następnie przekształcana w ciecz po tym, jak czynniki upłynniające z prostaty zaczną działać.
Oprócz dostarczania energii dla plemników, fruktoza pomaga również tworzyć kompleksy białkowe w plemnikach. Ponadto, z czasem, fruktoza rozkłada się w procesie zwanym fruktolizą i wytwarza kwas mlekowy. Starsze nasienie ma wyższą zawartość kwasu mlekowego.
Objętość ejakulatu jest bardzo zmienna i zależy od tego, czy jest on prezentowany po masturbacji, czy podczas stosunku. Co ciekawe, nawet stosowanie prezerwatyw może wpływać na objętość nasienia. Niektórzy badacze szacują, że średnia objętość nasienia wynosi 3,4 ml.
Mleko matki
Mleko matki zawiera wszystkie składniki odżywcze, których potrzebuje noworodek. Jest to złożony płyn bogaty w tłuszcz, białka, węglowodany, kwasy tłuszczowe, aminokwasy, minerały, witaminy i pierwiastki śladowe. Zawiera również różne składniki bioaktywne , takie jak hormony, czynniki przeciwdrobnoustrojowe, enzymy trawienne , czynniki troficzne i modulatory wzrostu.
Słowo od Health Life Guide
Zrozumienie, z czego składają się płyny ustrojowe i symulacja tych płynów ustrojowych może mieć zastosowanie terapeutyczne i diagnostyczne. Na przykład w dziedzinie medycyny zapobiegawczej istnieje zainteresowanie analizą łez pod kątem biomarkerów w celu diagnozowania zespołu suchego oka, jaskry, retinopatii, raka, stwardnienia rozsianego i innych chorób.