Hoe weet je brein wanneer je pijn voelt? Hoe weet het het verschil tussen de zachte aanraking van een veer en een naaldprik? En hoe komt die informatie op tijd bij je lichaam aan om te reageren? Hoe wordt acute pijn chronische pijn ? Dit zijn geen simpele antwoorden, maar met een kleine uitleg over hoe het zenuwstelsel werkt, zou je de basis moeten kunnen begrijpen.
Inhoudsopgave
Wat het zenuwstelsel doet
Je zenuwstelsel bestaat uit twee hoofddelen: de hersenen en het ruggenmerg, die samen het centrale zenuwstelsel vormen; en de sensorische en motorische zenuwen, die het perifere zenuwstelsel vormen. De namen maken het makkelijk om je voor te stellen: de hersenen en het ruggenmerg zijn de knooppunten, terwijl de sensorische en motorische zenuwen zich uitstrekken om toegang te bieden tot alle delen van het lichaam.
Simpel gezegd, sensorische zenuwen sturen impulsen over wat er in onze omgeving gebeurt naar de hersenen via het ruggenmerg. De hersenen sturen informatie terug naar de motorische zenuwen, die ons helpen acties uit te voeren. Het is alsof je een heel ingewikkelde inbox en outbox hebt voor alles.
De rol van zenuwen bij het identificeren van pijngevoelens
Stel je voor dat je op een rots stapt. Hoe weet een sensorische zenuw in het perifere zenuwstelsel dat dit anders is dan iets als een zacht stuk speelgoed? Verschillende sensorische zenuwvezels reageren op verschillende dingen en produceren verschillende chemische reacties die bepalen hoe sensaties worden geïnterpreteerd. Sommige zenuwen sturen signalen die geassocieerd worden met lichte aanraking, terwijl andere reageren op diepe druk.
Speciale pijnreceptoren, nociceptoren genaamd , worden geactiveerd wanneer er sprake is van een verwonding, of zelfs een mogelijke verwonding, zoals het breken van de huid of het veroorzaken van een grote deuk. Zelfs als de steen uw huid niet breekt, worden de weefsels in uw voet genoeg samengedrukt om de nociceptoren een reactie te laten afvuren. Nu gaat er een impuls door de zenuw naar het ruggenmerg en uiteindelijk helemaal naar uw hersenen. Dit gebeurt binnen fracties van een seconde.
De rol van het ruggenmerg bij pijnreactie
Je ruggenmerg is een complex geheel van zenuwbundels die op elk willekeurig moment allerlei signalen van en naar de hersenen sturen. Het lijkt veel op een snelweg voor sensorische en motorische impulsen. Maar je ruggenmerg doet meer dan alleen als berichtencentrum fungeren: het kan zelf een aantal basisbeslissingen nemen. Deze ‘beslissingen’ worden reflexen genoemd .
Een gebied van het ruggenmerg, de dorsale hoorn, fungeert als een informatiehub en stuurt impulsen tegelijkertijd naar de hersenen en terug via het ruggenmerg naar het gebied van de verwonding. De hersenen hoeven uw voet niet te vertellen dat u van de rots af moet bewegen, omdat de dorsale hoorn dat bericht al heeft verzonden. Als uw hersenen de CEO van het lichaam zijn, dan is het ruggenmerg het middenmanagement.
De rol van de hersenen bij het interpreteren van pijn
Ook al vindt de spinale reflex plaats bij de dorsale hoorn, het pijnsignaal gaat door naar de hersenen. Dit komt omdat pijn meer inhoudt dan een simpele stimulus en reactie. Het simpelweg van de rots afhalen van je voet lost niet al je problemen op. Hoe mild de schade ook is, de weefsels in je voet moeten nog steeds genezen. Bovendien moet je brein begrijpen wat er is gebeurd. Pijn wordt gecatalogiseerd in de bibliotheek van je brein en emoties worden geassocieerd met het stappen op die rots.
Wanneer het pijnsignaal de hersenen bereikt, gaat het naar de thalamus, die het naar een paar verschillende gebieden stuurt voor interpretaties. Een paar gebieden in de cortex achterhalen waar de pijn vandaan komt en vergelijken het met andere soorten pijn, waarmee het vertrouwd is. Was het scherp? Deed het meer pijn dan op een spijker stappen? Heb je ooit eerder op een steen gestapt, en zo ja, was het beter of slechter?
Signalen worden ook van de thalamus naar het limbisch systeem gestuurd , het emotionele centrum van de hersenen. Heb je je ooit afgevraagd waarom je van sommige pijn moet huilen? Het limbisch systeem beslist. Gevoelens worden geassocieerd met elke sensatie die je tegenkomt, en elk gevoel genereert een reactie. Je hartslag kan toenemen, en je kunt in het zweet uitbreken. En dat allemaal vanwege een steen onder je voet.
Andere factoren die de pijnreactie beïnvloeden
Hoewel het misschien eenvoudig lijkt, wordt het proces van het detecteren van pijn gecompliceerd door het feit dat het geen eenrichtingssysteem is. Het is zelfs geen tweerichtingssysteem. Pijn is meer dan alleen oorzaak en gevolg. Het wordt beïnvloed door alles wat er in het zenuwstelsel gebeurt. Je stemming, je eerdere ervaringen en je verwachtingen kunnen allemaal de manier veranderen waarop pijn op een bepaald moment wordt geïnterpreteerd. Hoe is dat verwarrend?
Als je op die rots stapt nadat je ruzie hebt gehad met je vrouw, kan je reactie heel anders zijn dan wanneer je net de loterij had gewonnen. Je gevoelens over de ervaring kunnen vertroebeld zijn als de laatste keer dat je op een rots stapte, je voet geïnfecteerd raakte. Als je ooit eerder op een rots bent gestapt en er is niets vreselijks gebeurd, kun je sneller herstellen. Je ziet hoe verschillende emoties en geschiedenissen je reactie op pijn kunnen bepalen. Er is zelfs een sterk verband tussen depressie en chronische pijn .
Wanneer acute pijn chronisch wordt
In dit scenario zouden de pijnsensaties stoppen nadat uw voet is genezen. Dit komt doordat de nociceptoren geen weefselschade of potentieel letsel meer detecteren. Dit wordt acute pijn genoemd. Acute pijn houdt niet aan nadat het oorspronkelijke letsel is genezen.
Soms blijven pijnreceptoren echter vuren. Dit kan worden veroorzaakt door een ziekte of aandoening die voortdurend schade veroorzaakt. Bij artritis bijvoorbeeld verkeert het gewricht in een constante staat van verval, waardoor pijnsignalen met weinig downtime naar de hersenen reizen. Soms blijven nociceptoren vuren, zelfs als er geen weefselschade is. Er is misschien geen fysieke oorzaak meer voor pijn, maar de pijnreactie is hetzelfde. Dit maakt chronische pijn moeilijk vast te stellen en nog moeilijker te behandelen.