Hoewel slikken als een moeiteloze, reflexmatige handeling wordt beschouwd, is het in werkelijkheid een vrij ingewikkelde en gecoördineerde beweging waarbij veel spieren en zenuwen betrokken zijn.
Neurologische aandoeningen die gekenmerkt worden door schade aan de hersenen, het ruggenmerg of de zenuwen, kunnen vaak leiden tot slikproblemen, ook wel dysfagie genoemd.
Zeer goed / Joshua Seong
Inhoudsopgave
Neurologische oorzaken
De meest voorkomende neurologische aandoeningen die met dysfagie gepaard gaan, zijn:
- Hartinfarct
- Hoofdtrauma
- Multiple sclerose
- Cerebrale parese
- Dementie
- Tumoren van de hersenen of het ruggenmerg
- Cervicale wervelkolom letsel
- Motorische neuronziekte
- Myopathie
Afhankelijk van de specifieke neurologische aandoening kan een persoon dysfagie ervaren om unieke redenen. Bijvoorbeeld, bij een beroerte kan een persoon moeite hebben met slikken omdat er een afwezige of vertraagde slikreflex kan zijn , verzwakte keelspieren en moeite met het beheersen van tongbewegingen.
Bij de ziekte van Parkinson kan dysfagie optreden als gevolg van een vertraagde slikreactie, maar ook door een symptoom dat tongpompen wordt genoemd. Hierbij beweegt de tong herhaaldelijk heen en weer en voorkomt zo dat voedsel de mond verlaat.
Symptomen en complicaties
Slikproblemen kunnen leiden tot overmatige speekselproductie, kwijlen, hoesten of stikken tijdens het eten, en zelfs moeite met spreken of een hese stem. Een infectie van de longen, aspiratiepneumonie genaamd, kan ook optreden, net als ondervoeding en uitdroging.
Om deze dysfagie-gerelateerde complicaties te voorkomen, omvat de evaluatie van neurologische ziekte vaak een formele slikbeoordeling . Dit kan helpen dysfagie te identificeren voordat complicaties optreden.
De American Heart Association adviseert om na een beroerte vroegtijdig te screenen op dysfagie om het risico op nadelige gevolgen voor de gezondheid, zoals gewichtsverlies, uitdroging, ondervoeding, longontsteking en problemen met de algemene kwaliteit van leven, te verkleinen.
Doelen van oefeningen
Therapieën die zijn ontworpen om het slikken te verbeteren, zijn gericht op het versterken van spieren en het opbouwen van coördinatie van de zenuwen en spieren die betrokken zijn bij het slikken. Het trainen van uw slikspieren is de beste manier om uw slikvermogen te verbeteren.
Naast de oefeningen die u met uw logopedist kunt doen, kunt u uw slikfunctie ook verbeteren met slikoefeningen die u thuis kunt doen.
Hier zijn enkele slikoefeningen die zijn ontwikkeld door experts op het gebied van dysfagie-revalidatie:
Shaker-oefening
Met deze eenvoudige oefening versterkt u uw spieren, waardoor u beter kunt slikken.
Om deze oefening uit te voeren, ga plat op je rug liggen en til je hoofd op alsof je je blik op je tenen wilt richten. Zorg ervoor dat je je schouders niet optilt terwijl je dit doet.
Het is het beste om deze oefening drie tot zes keer per dag te doen gedurende ten minste zes weken. Als u het succesvol kunt uitvoeren, kunt u de duur van elke headlift verlengen en het aantal herhalingen verhogen.
Hyoid Lift Manoeuvre
Met deze oefening krijgt u meer kracht en controle bij het slikken.
Leg een paar kleine stukjes papier (ongeveer 2,5 cm in diameter) op een deken of handdoek. Doe dan een rietje in je mond en zuig een van de stukjes papier tot het puntje. Blijf aan het rietje zuigen om het papier vast te houden, breng het boven een kopje of een soortgelijk bakje en stop met zuigen. Hierdoor komt het papier in het bakje terecht.
doel voor elke sessie is om ongeveer vijf tot tien stukjes papier in de container te plaatsen.
Mendelsohn-manoeuvre
Deze simpele oefening is erg effectief om de slikreflex te verbeteren. Het houdt in dat je je eigen speeksel doorslikt. Normaal gesproken beweegt je adamsappel (het harde gebied ongeveer halverwege de voorkant van je nek) omhoog en dan weer omlaag als het speeksel het gebied net achter je mond binnenkomt tijdens het slikken.
Om deze oefening te doen, houdt u uw adamsappel ongeveer twee tot vijf seconden per keer omhoog. Om de beweging beter te begrijpen, kunt u uw adamsappel eerst met uw vingers omhoog houden.
Herhaal deze oefening meerdere keren per dag totdat u uw slikspieren zonder hulp van uw handen onder controle hebt
Moeiteloos slikken
Het doel van deze oefening is om het contact en de coördinatie tussen de verschillende spieren die tijdens het slikken worden gebruikt, te verbeteren.
In essentie bestaat de oefening uit slikken. Maar terwijl je het doet, moet je proberen alle slikspieren zo hard mogelijk aan te spannen. Je hoeft tijdens de oefening geen voedsel door te slikken. Gewoon een droge slik is voldoende.
Doe deze oefening vijf tot tien keer, drie keer per dag om uw spieren te versterken
Supraglottische zwaluw
Probeer deze oefening eerst zonder eten. Als je beter wordt in de oefening, kun je het proberen met echt eten in je mond.
Deze oefening bestaat uit drie eenvoudige stappen:
- Haal eerst diep adem
- Houd je adem in, terwijl je slikt
- Hoest om eventuele speeksel- of voedselresten die langs uw stembanden zijn gegaan, weg te spoelen
Super Supraglottische Zwaluw Manoeuvre
Deze oefening lijkt op de supraglottische manoeuvre die hierboven is beschreven, maar dan met een extra draai.
Nadat u diep ademhaalt, drukt u naar beneden terwijl u slikt. De druk die ontstaat helpt bij het slikken en vergroot de kracht van uw slikspieren.
Een woord van Health Life Guide
Als u of een dierbare last heeft van dysfagie door een neurologische oorzaak, kunnen deze oefeningen het slikken verbeteren en aspiratie en ondervoeding helpen voorkomen.
Tijdens de slikrevalidatie kan uw therapeut ook dieetaanpassingen aanbevelen om het slikken te verbeteren. U kunt bijvoorbeeld een rietje of lepel gebruiken, kleinere happen nemen of een verdikkingsmiddel gebruiken om dunne vloeistoffen dikker te maken.