De inwendige iliacale slagaders zijn de grote slagaders van het bekken en voorzien samen met hun vele vertakkingen de grote organen en spieren van het bekken van bloed. De inwendige iliacale slagaders zijn vertakkingen van de gemeenschappelijke iliacale slagaders , die zelf vertakkingen zijn van de aorta . Aan de rand van het bekken splitst elke gemeenschappelijke iliacale slagader zich in de inwendige en uitwendige iliacale slagaders. Elke inwendige iliacale slagader loopt naar beneden in de bekkenholte en is de belangrijkste bloedvoorziening voor de bekkenorganen, bilspieren en perineum.
Inhoudsopgave
Anatomie
De linkerkant van het hart pompt zuurstofrijk bloed naar de rest van het lichaam. Bloed dat de linkerhartkamer verlaat, passeert de aorta, de grootste slagader in het lichaam. De aorta stroomt naar beneden in de buik, waar het de abdominale aorta wordt genoemd .
In de onderbuik, ter hoogte van de vierde lendenwervel , splitst de aorta zich in twee kleinere slagaders, de gemeenschappelijke iliacale slagaders. Elke gemeenschappelijke iliacale slagader splitst zich weer in de externe iliacale slagader en de interne iliacale slagader.
Elke interne iliacale slagader is ongeveer 1,5 inch lang en loopt naar beneden en mediaal in de bekkenholte. Elke interne iliacale slagader splitst zich doorgaans in een anterieure en posterieure divisie.
De voorste divisie loopt voorwaarts langs de bekkenwand en splitst zich in meerdere kleinere slagaders. Deze omvatten de viscerale takken die de blaas, het rectum en de voortplantingsorganen van bloed voorzien. De andere grote takken van de voorste divisie zijn de obturator- en interne pudendale slagaders, die helpen de spieren van het bekken, perineum en mediale dij te voorzien.
De achterste tak loopt terug langs de bekkenwand en splitst zich doorgaans in meerdere kleinere takken (de iliolumbale arterie, de superieure gluteale arterie en de laterale sacrale arteriën) die de spieren van de bekkenwand en de billen van bloed voorzien.
Anatomische variaties
De takken van de arteria iliaca interna zijn onderhevig aan veel normale variaties en kunnen bij verschillende patiënten verschillende arrangementen hebben. Bij sommige patiënten kan de obturatorarterie, die doorgaans ontspringt uit de voorste divisie van de arteria iliaca interna, ontspringen uit een andere arterie, de arteria epigastrica inferior. Deze variatie kan gevolgen hebben voor de chirurgische aanpak als een liesbreukoperatie wordt overwogen.
Functie
De inwendige iliacale slagaders zijn bloedvaten die zuurstofrijk bloed naar de weefsels vervoeren. Ze hebben gespierde wanden om het pulserende, hogedrukbloed te ondersteunen op weg naar zijn bestemming vanaf het hart.
Deze slagaders voorzien de organen in het bekken, de uitwendige geslachtsorganen, de bekkenwanden, de bilspieren en een deel van de dij van bloed.
De bloedstroom naar het bekken is rijkelijk collateraal, wat betekent dat er meerdere onderling verbonden slagaders zijn die alternatieve paden van bloedstroom naar bekkenstructuren bieden. Hierdoor zal een verwonding of occlusie van een van de inwendige iliacale slagaders niet noodzakelijkerwijs de bloedstroom naar de bekkenstructuren onderbreken (zie hieronder).
Klinische betekenis
De arteria iliaca interna of de takken ervan kunnen worden beschadigd door penetrerend trauma (steek- of schotwond) of stomp trauma (auto-ongelukken, vallen of verbrijzeling). Fracturen van het bekken worden vaak geassocieerd met verwondingen aan takken van de arteria iliaca interna. De arteria glutea superior en de arteria pudenda interna zijn de takken die het vaakst worden beschadigd en patiënten met arterieel letsel na een trauma aan het bekken kunnen levensbedreigende bloedingen ontwikkelen.
Levensbedreigende bekkenbloedingen kunnen een chirurgische ingreep vereisen om de bloeding te stoppen. Steeds vaker wordt hiervoor echter een angiografie- en embolisatieprocedure uitgevoerd. Bij deze procedure krijgen artsen toegang tot het arteriële systeem van de patiënt door een slagader (vaak in de lies of pols) met een naald te prikken. Onder begeleiding van fluoroscopie wordt een draad in een bloedvat op of nabij de verwonding gebracht. Het bloedende bloedvat kan tijdelijk worden afgesloten met een gelatineus materiaal (Gelfoam) of permanent met metalen spiralen of pluggen.
De bekkenstructuren kunnen bloed ontvangen via meerdere redundante routes (collateralisatie). Chirurgen of angiografen kunnen veilig één inwendige iliacale slagader of de takken ervan afsluiten zonder de bloedstroom naar de bekkenorganen ernstig te belemmeren.
De inwendige iliacale slagader kan worden aangetast door atherosclerose. Soms ook wel “verharding van de slagaders” genoemd, is atherosclerose een ziekte van de grote slagaders die wordt gekenmerkt door de ophoping van vet en bindweefsel (litteken) in de vaatwanden. Atherosclerose kan vernauwing, afsluiting of abnormale verwijding van aangetaste vaten veroorzaken, en wanneer het de slagaders van de hersenen of het hart aantast, is het de primaire oorzaak van hartziekten en beroertes.
Atherosclerose kan vernauwing of zelfs blokkade van de inwendige iliacale slagaders veroorzaken. Inwendige iliacale ziekte komt vaak voor in combinatie met veel voorkomende iliacale slagaderziekte. Symptomen overlappen elkaar vaak en omvatten doorgaans pijn in de onderrug, heupen, billen of dijen bij het lopen ( claudicatio ). Mannen kunnen last krijgen van erectiestoornissen. De triade van claudicatio, erectiestoornissen en verminderde polsslag van de onderste ledematen wordt het Leriche-syndroom genoemd .
De behandeling is afhankelijk van uw specifieke symptomen en welke coëxisterende ziekten aanwezig zijn. De behandeling kan zich richten op medische therapie (zoals bloeddrukverlaging en cholesterolverlagende medicijnen). Stoppen met roken is belangrijk.
Ernstigere gevallen reageren mogelijk niet op medische therapie of veranderingen in levensstijl en vereisen mogelijk chirurgische of endovasculaire therapie. Als de ziekte is geïsoleerd tot de inwendige iliacale slagaders, wordt meestal de voorkeur gegeven aan endovasculaire therapie (zoals angioplastiek of stenting ). Uitgebreidere ziekte (met betrekking tot de aorta en de gemeenschappelijke iliacale slagaders) vereist mogelijk de aanleg van een chirurgische bypass .
Ziekte van de wanden van een grote slagader kan leiden tot verlies van mechanische integriteit en ballonvorming van een vaatsegment, een aneurysma genoemd. De meest voorkomende locatie van een echt aneurysma is de abdominale aorta. De iliacale slagaders kunnen ook worden aangetast, en iliacale slagaderaneurysma’s worden vaak geassocieerd met aneurysma’s van de abdominale aorta. De meest voorkomende locatie van iliacale slagaderaneurysma is de gemeenschappelijke iliacale slagader, gevolgd door de inwendige iliacale slagaders.
Wanneer aneurysma’s van de iliacale slagader in omvang toenemen, kunnen ze symptomen veroorzaken zoals compressie van aangrenzende structuren. Er kunnen stolsels ontstaan in aneurysma’s die het vat kunnen blokkeren of kunnen afbreken en kleinere slagaders kunnen blokkeren. Grote aneurysma’s lopen het risico op ruptuur (barsten).
Aneurysma’s die groot zijn, snel uitbreiden of symptomen veroorzaken, worden meestal behandeld. De behandeling kan bestaan uit stenting of open chirurgische reparatie en is afhankelijk van de specifieke presentatie van de patiënt.