Multiple sclerose (MS) kan erg pijnlijk zijn. Pijn kan acuut zijn, wat betekent dat het over het algemeen snel optreedt en niet lang duurt. Pijn kan ook chronisch zijn, wat betekent dat het elke dag of bijna elke dag consistent is. Maar liefst 50%–75% van de MS-patiënten heeft op enig moment chronische pijn .
Pijn bij MS is ingewikkeld. In principe kan het worden onderverdeeld in de volgende drie categorieën:
- Neuropathische pijn
- Musculoskeletale of secundaire pijn
- Paroxysmaalpijn
Dit artikel legt deze drie verschillende soorten MS-pijn uit aan de hand van verschillende voorbeelden. Het behandelt ook verschillende soorten behandelingen voor MS-pijn, waaronder medicatie, alternatieve behandelingen en veranderingen in levensstijl.
Inhoudsopgave
Neuropathische pijn
Neuropathische pijn is de meest voorkomende vorm van pijn bij MS. Het wordt veroorzaakt door demyelinisatie, waarbij de beschermende omhulling van de zenuwvezels verloren gaat.
Het menselijk lichaam heeft zenuwuiteinden die nociceptoren worden genoemd die specifiek pijnlijke stimuli detecteren. Wanneer demyelinisatie optreedt, kunnen zenuwsignalen die langs zenuwcellen reizen, verkeerd worden doorgestuurd naar nabijgelegen nociceptoren, die ten onrechte pijnsignalen naar de hersenen communiceren.
De soorten neuropathische pijn bij MS kunnen variëren:
- Allodynie: Allodynietreedt op wanneer een persoon pijn voelt als reactie op een stimulus die normaal gesproken niet pijnlijk is, zoals de aanraking van een persoon of zelfs kleding of beddengoed dat de huid raakt. Het is stimulusafhankelijk, dus het duurt alleen zolang de stimulus aanwezig is (wanneer de kleding wordt verwijderd, verdwijnt het pijnlijke gevoel). Het goede nieuws voor mensen met MS is dat allodynie meestal een probleem van korte duur is.
- Tic douloureux: Trigeminusneuralgie, vaak tic douloureux genoemd(Frans voor “pijnlijke spiertrekking”), is misschien wel het meest pijnlijke MS-gerelateerde symptoom. Tic douloureux kan ook op zichzelf voorkomen, niet alleen bij mensen met MS. Het wordt het meest beschreven als een intense, scherpe pijn die optreedt in het onderste deel van het gezicht (vaak veroorzaakt door kauwen, drinken of tandenpoetsen).
- MS hug: De MS hug is een type pijn dat kenmerkend is voor MS en dat overal op de romp kan worden gevoeld, van de taille tot de schouders. Het kan lokaal zijn (in een klein gebied) of het hele lichaam omsluiten. Sommige mensen beschrijven de MS hug als een scherpe pijn, terwijl anderen het beschrijven als dof of meer neuropathisch van aard, zoals brandend, kietelend of tintelend. Weer anderen kunnen een verpletterend of beklemmend gevoel opmerken.
Zoals veel MS-symptomen voelt de MS hug voor verschillende mensen anders. Het kan ook anders aanvoelen bij dezelfde persoon op verschillende dagen of op verschillende tijdstippen van de dag. De pijn kan komen en gaan of het kan constant en slopend zijn. - Paresthesie: Dit voelt als gevoelloosheid , speldenprikken, branderigheid, hevige jeuk, tintelingen, zoemende of trillende sensaties. Hoewel paresthesie vaak voorkomtwordt omschreven als extreem vervelend en onaangenaam. Soms kan het gevoel zo intens zijn dat het pijnlijk is.
- Hoofdpijn: Mensen met multiple sclerose hebben vaak last van hoofdpijn en migraine.
- Optische neuritis: De meeste mensen met optische neuritis ervaren pijn bij het bewegen van hun ogen. Deze pijn verdwijnt meestal na een paar dagen, zelfs als het zicht nog steeds is aangetast. Dit zichtprobleem kan een vroeg symptoom zijn van MS bij vrouwen, vooral jonge vrouwen. Mannen hebben minder kans op optische neuritis. In plaats daarvan worden ze vaker getroffen door motorische problemen.
De MS-knuffel, gevoelloosheid of tintelingen, zichtproblemen en gehoorverlies behoren tot de vroege symptomen van MS voor veel mensen.
Musculoskeletale of secundaire pijn
Ook wel nociceptief genoemdpijn , dit is meestal een gevolg van de symptomen van MS, zoals spasticiteit, zwakte, immobiliteit of problemen met lopen, en niet van het ziekteproces zelf. Deze pijn neemt verschillende vormen aan:
- Gewrichtspijn: Veel mensen met MS hebben last van pijn in de heup- en kniegewrichten als gevolg van onevenwichtigheid en een verandering in het looppatroon.
- Stijfheid: Mensen met MS kunnen last hebben van stijfheid in de benen, armen en heupen als gevolg van onbeweeglijkheid.
- Rugpijn: Rugpijn kan het gevolg zijn van een onzekere gang, onbeweeglijkheid, het proberen om te wennen aan het vervelende gevoel van de MS-knuffel, langdurig zitten in een rolstoel of een constante aanpassing van de beweging of positie als gevolg van MS-symptomen.
- Pijn door spasmen: Flexor spasmen zorgen ervoor dat een ledemaat samentrekt of buigt naar het lichaam toe. Dit kan ervoor zorgen dat het ledemaat aanvoelt alsof het een constante kramp of doffe pijn heeft. Spasticiteit kan beenpijn veroorzaken, waaronder enkel-, knie- en heuppijn, evenals rugpijn.
- Zwakte: MS musculoskeletale pijn kan ook voortkomen uit zwakte. Als u zwakte in uw benen hebt, loopt u mogelijk niet meer zoals u dat voorheen deed, wat weer andere problemen kan veroorzaken, zoals pijn in uw rug en heup.
Paroxysmale pijn
Dit verwijst naar pijn die acuut (of plotseling) begint, slechts een paar minuten aanhoudt en dan snel verdwijnt of helemaal verdwijnt. Er kan echter restpijn of aanhoudende pijn zijn na de episode. Pijnlijke paroxysmale symptomen omvatten:
- Tic douloureux: Ook geassocieerd met neuropathische pijn, deze aandoening kan plotseling opkomen en intense symptomen veroorzaken. De meest intense pijn is van korte duur (meestal een paar seconden), maar kan meerdere keren terugkomen binnen een korte periode, waardoor het lijkt op één lange aanval.
- Extensor spasmen: Extensor spasmen zijn wanneer een ledemaat, meestal een been, stijf wordt en de persoon het gewricht niet kan buigen. Deze zorgen ervoor dat de ledemaat van het lichaam wordt weggetrokken. Extensor spasmen zijn meestal niet erg pijnlijk, maar kunnen krachtig genoeg zijn om mensen uit hun rolstoel of bed te laten vallen. Spasmen kunnen meerdere keren per dag of nacht in uw arm of been voorkomen.
- L’Hermitte’s teken: Dit is een elektrische schok-achtige sensatie die door de ruggengraat loopt als het hoofd naar voren wordt gebogen. De sensatie kan van de achterkant van het hoofd naar de ruggengraat en naar de armen of benen reizen. Als het voor de eerste keer gebeurt, kan het een terugval of een eerste teken van MS zijn.
Hoe wordt MS-pijn behandeld?
MS-pijn kan worden behandeld. Zowel medicijnen als niet-medicamenteuze behandelingen kunnen helpen pijn te verlichten en andere problemen aan te pakken die pijn kunnen veroorzaken.
Medicatie
Er worden verschillende medicijnen gebruikt om verschillende soorten MS-pijn te behandelen.
Neuropathische pijnstillers omvatten anti-epileptica of bepaalde antidepressiva. Voor musculoskeletale pijn kan uw zorgverlener u pijnstillers of niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID’s) laten proberen . Spierontspannende medicijnen kunnen worden voorgeschreven voor spasticiteit.
Zorgverleners kunnen deze specifieke medicijnen voorschrijven voor MS-pijn:
- Cymbalta (duloxetine)
- Effexor (venlafaxine)
- Elavil (amitriptyline)
- Lamictal (lamotrigine)
- Lyrica (pregabaline)
- Neurontin (gabapentine)
- Pamelor, Aventyl (nortriptyline)
- Tegetrol (carbamazepine)
- Trileptal (oxcarbazepine)
Andere behandelingen
Ook niet-medicamenteuze behandelingen zijn effectief bij de behandeling van MS-pijn.
Behandelingen voor neuropathische pijn omvatten acupunctuur , mindfulness en medicatie, en cognitieve gedragstherapie . Fysiotherapie, massage en het toepassen van kou of warmte kunnen helpen bij musculoskeletale pijn. Rekoefeningen en aquatherapie in een onverwarmd zwembad kunnen spasticiteit verminderen.
Als een oefening die lichaam, geest en ziel verenigt, kan yoga uiterst effectief zijn bij het omgaan met MS-pijn en andere gerelateerde uitdagingen. Yogahoudingen kunnen worden aangepast aan uw behoeften, afhankelijk van het vermogen van uw lichaam. Yoga kan niet alleen uw evenwicht verbeteren en uw kern en andere spieren versterken, maar ook de ontspannende voordelen van meditatie bieden.
Hoewel bewegen over het algemeen gunstig is, is een waarschuwing wel op zijn plaats. Bewegen kan uw lichaamstemperatuur verhogen, wat een tijdelijke opflakkering van symptomen kan veroorzaken.
Dieet en voeding
Wat u eet, kan invloed hebben op uw MS-symptomen. Hoewel er geen “beste dieet” is voor mensen met MS, bevorderen deze gezonde eettips een goede gezondheid:
- Bereid maaltijden thuis wanneer mogelijk. Dit geeft u volledige controle over de ingrediënten in uw eten.
- Zorg ervoor dat u elke dag kleurrijke, verse groenten en fruit in uw dieet opneemt.
- Kies voor volkoren granen in plaats van gebakken granen, of probeer granen helemaal weg te laten.
- Vermijd/beperk bewerkte voedingsmiddelen en toegevoegde suikers.
Het is belangrijk om een gezond lichaamsgewicht te behouden als u MS heeft. Het wordt geassocieerd met betere resultaten voor mensen met MS en kan cardiovasculaire risicofactoren verbeteren , die in verband worden gebracht met hogere niveaus van MS-gerelateerde invaliditeit en ziekteactiviteit, evenals andere gezondheidsproblemen zoals hartziekten en beroertes. Een gezond dieet is ook gunstig voor het immuunsysteem en de hersenen.
Samenvatting
U bent niet de enige die MS-gerelateerde pijn heeft. MS-gerelateerde neuropathische, musculoskeletale en paroxysmale pijn kan ongemak en vreemde sensaties in het hele lichaam veroorzaken, waaronder pijn in het gezicht, de arm, de romp en het been.
Het goede nieuws is dat er manieren zijn om MS-pijn te behandelen, meestal door een combinatie van medicatie, veranderingen in levensstijl en alternatieve therapieën zoals yoga en meditatie. Praat met uw zorgverlener over de beste benaderingen om uw specifieke pijn te behandelen.